Snot bij kippen

kip met snot

Snot bij kippen – verkoudheid, acuut of chronisch?

Iedere kippenhouder krijgt er vroeg of laat mee te maken: een kip die niest, met natte ogen rondloopt of vieze korstjes rond de neus heeft. Vaak noemen we dit allemaal snot. Toch zijn er duidelijke verschillen. Soms gaat het om een lichte verkoudheid, soms om een acute infectie zoals Coryza en soms om een chronische vorm die telkens terugkomt, vaak door Mycoplasma.

In dit artikel lees je alles over de drie vormen van snot bij kippen, waardoor het ontstaat, wat je zelf kunt doen, welke natuurlijke en ondersteunende middelen er zijn en wanneer het beter is om extra hulp in te schakelen.

Wat is snot bij kippen?

Snot is geen ziekte op zichzelf maar een symptoom. Het betekent dat er iets speelt in de luchtwegen van de kip. Je ziet natte neusgaten, belletjes, korstjes of tranende ogen. Soms hoor je niezen of een rochelend geluid bij het ademen. Het kan variëren van een lichte irritatie tot een ernstige infectie.

Drie vormen van snot

1. Lichte verkoudheidsklachten bij kippen

Niet elke nies of nat neusje betekent dat er een ziekte heerst. Soms gaat het om lichte klachten door tocht, stof, nat strooisel of een tijdelijke dip in de weerstand.

  • De kip blijft actief, scharrelt en eet redelijk goed.

  • Er kan wat vocht bij de neusgaten zitten of kleine belletjes zichtbaar zijn.

  • Soms tranen de ogen een beetje, maar ze zijn niet dichtgeplakt.

  • Er kan af en toe een niesje of kuchje klinken, zonder dat de kip verder benauwd is.

  • De mest en de algemene conditie blijven normaal.

Vaak trekken dit soort klachten weg als je het hok schoner en frisser maakt en de kip wat ondersteuning geeft. Het valt technisch gezien onder acuut snot, omdat het plotseling opkomt, maar het is milder en beter te herstellen dan een echte infectie zoals coryza.

2. Acuut snot in je toom – vaak coryza

Acuut snot verschijnt plotseling en verloopt ernstiger.

  • Meerdere kippen kunnen in korte tijd ziek worden.

  • Er is dikke, plakkerige en soms stinkende snot.

  • Zwelling rond de ogen of wangen komt vaak voor.

  • Kippen eten en drinken minder, zijn sloom en leggen minder eieren.

Dit beeld past vaak bij infectieuze coryza, ook wel acute snot genoemd. Coryza verspreidt zich snel en gaat niet vanzelf weg.

Lees hier meer over infectieuze coryza bij kippen

3. Chronisch snot – vaak mycoplasma

Chronisch snot blijft terugkomen of zeurt steeds door.

  • Het laait op bij kou, stress, rui of wanneer er nieuwe dieren bijkomen.

  • Je hoort soms bijgeluiden zoals piepen of een kikkerachtig geluid.

  • De klachten wisselen: periodes van verbetering en terugval.

Dit past vaak bij mycoplasma. Eenmaal aanwezig blijft deze kiem vaak in het koppel. Kippen kunnen drager blijven en elkaar besmetten.

Lees hier meer over mycoplasma bij kippen

Waardoor ontstaat snot bij je kip?

  • Weerstand: bij kou, rui of stressmomenten daalt de weerstand en grijpen bacteriën sneller aan.

  • Jaargetijden: in herfst en winter zie je vaker snot door vochtige lucht en minder ventilatie. In de zomer kan stof en warmte juist problemen geven.

  • Huisvesting: stof, vocht en ammoniak irriteren de luchtwegen. Kies liever voor stofarme bodembedekking zoals grovere houtvezel of hennepvezel.

  • Nieuwe dieren: dragerschap van nieuwe kippen kan ongemerkt ziektekiemen binnenbrengen.

Hoe ernstig is het?

  • Licht: wat niezen, nat neusje, kip blijft actief en eet goed.

  • Matig: duidelijke snot en tranende ogen, kip is minder actief en eetlust daalt.

  • Ernstig: dikke, plakkerige snot met zwelling, suf gedrag, kip eet nauwelijks.

Wat kun je zelf doen bij lichte klachten?

  • Houd het hok schoon, droog en goed geventileerd.

  • Zet een zieke kip eventueel apart zodat ze rust heeft.

  • Maak neus en ogen schoon met lauw water of fysiologisch zout.

  • Zorg dat voer en water goed bereikbaar zijn.

  • Gebruik een luchtwegondersteuner via het drinkwater.

Ondersteunende middelen

Voor de luchtwegen:

  • Luchtwegmix (Kippenclub) met menthol, pepermunt en eucalyptus.

    • In tegenstelling tot het advies van de fabrikant raad ik af om dit rechtstreeks in de snavel te geven bij vastzittend slijm. Uit ervaring, ook van klanten, reageren kippen daar vaak te heftig op. Geef het liever via het drinkwater.

  • Con Brio Ademvrij (Vitavogel), een kruidenmengsel dat de ademhaling ondersteunt, eveneens via het drinkwater.

Voor de weerstand:

  • Excellent Garlic Allicin (knoflookextract) versterkt de weerstand.

  • Oregano-producten ondersteunen de darmgezondheid en algemene vitaliteit. Tijm en oregano kunnen daarnaast ook fijngehakt of gedroogd door het voer worden gemengd. Het is geen wondermiddel, maar het geeft kippen wat natuurlijke ondersteuning en variatie.

Natuurlijke geurtips ten gunste van de luchtwegen:

  • Een halve of gesneden ui in een schaaltje in het hok, buiten pikbereik.

  • Een bosje tijm, oregano of lavendel hoog in het hok voor de geur.

Eetlust ondersteunen:
Wanneer kippen minder eten door snot, kun je het voer zachter maken. Legkorrel geweekt in warm water wordt makkelijker opgenomen. Je kunt ook wat rul gekookt ei of ander zacht voer geven, zodat de kip minder moeite hoeft te doen en toch voldoende voedingsstoffen binnenkrijgt.

Diffusers en stomen bij kippen

Bij mensen helpt stomen soms om slijm los te maken. Bij kippen werkt dit anders.

Kippen hebben stijve longen en luchtzakken die als blaasbalgen functioneren. Ze kunnen niet effectief hoesten zoals mensen. Warme, vochtige damp maakt slijm niet losser, maar kan het hok juist klammer maken en kippen benauwder.

Uit onderzoeken en veterinaire richtlijnen blijkt dat vogels extra gevoelig zijn voor dampen en oliën. Diffusers verspreiden kleine druppeltjes olie in de lucht die diep in de luchtzakken terechtkomen. Dat kan irritatie of benauwdheid veroorzaken. Ook een vochtige badkamer helpt kippen niet: het maakt de lucht zwaar en ongemakkelijk.

De beste aanpak blijft: frisse, droge lucht met goede ventilatie en stofarme bodembedekking.

Dag-tot-dag aanpak bij lichte snotklachten

Dag 1

  • Zieke kip eventueel apart zetten voor rust.

  • Neus en ogen schoonmaken met lauw water of fysiologisch zout.

  • Hok schoonmaken, zorgen voor droge bodembedekking en frisse lucht.

  • Luchtwegondersteuner via drinkwater geven.

  • Eventueel een schaaltje met gesneden ui buiten pikbereik zetten.

Dag 2–4

  • Hok schoon en rustig houden, weinig stress.

  • Observeren of de kip eet en drinkt.

  • Con Brio of Luchtwegmix via drinkwater doorzetten.

  • Eventueel tijm of oregano in een bosje ophangen voor geur, of wat door het voer mengen.

Dag 5 en verder

  • Worden de klachten niet beter, of juist erger?

  • Worden meerdere kippen tegelijk ziek, of zie je dikke plakkerige snot en zwelling?

  • Dan kan het coryza of mycoplasma zijn. In dat geval is meer nodig dan thuiszorg en kan de dierenarts helpen.

Wanneer gaat snot vanzelf over?

  • Wel: lichte verkoudheidsklachten door stof, tocht of vocht verdwijnen vaak vanzelf bij een frisser hok en wat ondersteuning.

  • Niet: coryza en mycoplasma gaan niet vanzelf weg en vragen om gerichte aanpak.

Wanneer schakel je hulp in?

  • Meerdere kippen tegelijk worden ziek.

  • Dikke, plakkerige snot met zwelling zichtbaar.

  • Klachten keren steeds terug ondanks goede zorg.

  • Kippen zijn sloom, eten en drinken nauwelijks.

Wat kan een dierenarts doen voor je kip?

Een dierenarts kan testen of het om Coryza of Mycoplasma gaat.

  • Bij Coryza kan een passend antibioticum de bacterie aanpakken en klachten verminderen.

  • Bij Mycoplasma kan de dierenarts middelen geven die een opleving van de snot onderdrukken, zodat de kippen zich beter voelen. Het neemt de kiem niet altijd weg, maar de kippen krijgen wel lucht.

  • Vraag altijd naar wachttijd voor eieren.

Voorkomen is beter dan genezen

  • Schoon, droog en goed geventileerd hok.

  • Stofarme bodembedekking en natte plekken direct verwijderen.

  • Nieuwe dieren altijd eerst apart zetten.

  • Extra ondersteuning in stressperiodes, kou of tijdens de rui, kijk bij onze gezondheidsproducten hiervoor. Daar staan diverse middelen die breed qua weerstand ingezet kunnen worden.

Samenvatting

Snot bij kippen is een verzamelnaam voor luchtwegklachten.

  • Lichte verkoudheidsklachten: vaak tijdelijk en verbeteren met frisse lucht en zorg.

  • Acuut snot (coryza): plots en ernstig, gaat niet vanzelf weg.

  • Chronisch snot (mycoplasma): keert steeds terug, kippen blijven vaak drager.

Met goede huisvesting, rust en ondersteuning kun je veel doen. Bij ernstiger of terugkerende vormen is extra hulp nodig.

👉 [Lees hier meer over infectieuze coryza bij kippen]
👉 [Lees hier meer over mycoplasma bij kippen]

Bronnen

  • Merck Veterinary Manual – Respiratory Diseases in Poultry

  • PoultryDVM – Coryza & Mycoplasma

  • MSD Animal Health – Infectious Coryza overview

  • Practical Poultry Keeping – internationale handboeken voor hobbyhouders

Persoonlijk advies van Kippen van Lin

Iedere toom is anders en soms vraagt een situatie om extra stappen. Door mijn contacten met dierenartsen kan ik je op weg helpen naar de juiste adressen voor behandeling of advies. Twijfel je, of wil je weten waar je terecht kunt? Je mag mij altijd een bericht sturen.

« 

Reactie plaatsen

Reacties

Er zijn geen reacties geplaatst.