Snot bij kippen – verkoudheid, acuut of chronisch?
Iedere kippenhouder krijgt er vroeg of laat mee te maken: een kip die niest, met natte ogen rondloopt of vieze korstjes rond de neus heeft. Vaak noemen we dit allemaal snot. Toch zijn er duidelijke verschillen. Soms gaat het om een lichte verkoudheid, soms om een acute infectie zoals Coryza en soms om een chronische vorm die telkens terugkomt, vaak door Mycoplasma.
In dit artikel lees je alles over de drie vormen van snot bij kippen, waardoor het ontstaat, wat je zelf kunt doen, welke natuurlijke en ondersteunende middelen er zijn en wanneer het beter is om extra hulp in te schakelen.
Wat is snot bij kippen?
Snot is geen ziekte op zichzelf maar een symptoom. Het betekent dat er iets speelt in de luchtwegen van de kip. Je ziet natte neusgaten, belletjes, korstjes of tranende ogen. Soms hoor je niezen of een rochelend geluid bij het ademen. Het kan variëren van een lichte irritatie tot een ernstige infectie.
Drie vormen van snot
1. Lichte verkoudheidsklachten bij kippen
Niet elke nies of nat neusje betekent dat er een ziekte heerst. Soms gaat het om lichte klachten door tocht, stof, nat strooisel of een tijdelijke dip in de weerstand.
De kip blijft actief, scharrelt en eet redelijk goed.
Er kan wat vocht bij de neusgaten zitten of kleine belletjes zichtbaar zijn. Soms tranen de ogen een beetje, maar ze zijn niet dichtgeplakt.
Af en toe hoor je een niesje of kuchje, zonder dat de kip verder benauwd is.
Vaak trekken dit soort klachten weg als je het hok schoner en frisser maakt en de kip wat ondersteuning geeft.
2. Acuut snot in je toom – vaak Coryza
Acuut snot verschijnt plotseling en verloopt ernstiger.
Meerdere kippen kunnen in korte tijd ziek worden.
Er is dikke, plakkerige en soms stinkende snot.
Zwelling rond de ogen of wangen komt vaak voor.
Kippen eten en drinken minder, zijn sloom en leggen minder eieren.
Dit beeld past vaak bij infectieuze Coryza, ook wel acute snot genoemd. Coryza verspreidt zich snel en gaat niet vanzelf weg.
Lees verder op de pagina Infectieuze Coryza bij kippen.
3. Chronisch snot – vaak Mycoplasma
Chronisch snot blijft terugkomen of zeurt steeds door.
Het laait op bij kou, stress, rui of wanneer er nieuwe dieren bijkomen.
Je hoort soms bijgeluiden zoals piepen of een kikkerachtig geluid.
De klachten wisselen: periodes van verbetering en terugval.
Dit past vaak bij Mycoplasma. Eenmaal aanwezig blijft deze kiem vaak in het koppel. Kippen kunnen drager blijven en elkaar besmetten.
Lees verder op de pagina Mycoplasma
Waardoor ontstaat snot bij kippen?
-
Weerstand: bij kou, rui of stressmomenten daalt de weerstand en grijpen bacteriën sneller aan.
-
Jaargetijden: in herfst en winter zie je vaker snot door vochtige lucht en minder ventilatie.
-
Huisvesting: stof, vocht en ammoniak irriteren de luchtwegen. Gebruik stofarme bodembedekking zoals hennepvezel of grovere houtvezel.
-
Nieuwe dieren: dragerschap van nieuwe kippen kan ongemerkt ziektekiemen binnenbrengen.
Hoe ernstig is het?
Licht: wat niezen, nat neusje, kip blijft actief en eet goed.
Matig: duidelijke snot en tranende ogen, kip is minder actief en eetlust daalt.
Ernstig: dikke, plakkerige snot met zwelling, suf gedrag, kip eet nauwelijks.
Wat kun je zelf doen bij lichte klachten?
-
Houd het hok schoon, droog en goed geventileerd.
-
Zet een zieke kip eventueel apart zodat ze rust heeft.
-
Maak neus en ogen schoon met lauw water of fysiologisch zout.
-
Zorg dat voer en water goed bereikbaar zijn.
-
Gebruik een luchtwegondersteuner via het drinkwater.
Ondersteunende middelen
Voor de luchtwegen
Kruiden zoals menthol, pepermunt en eucalyptus worden vaak gebruikt om de luchtwegen fris te houden.
Veel kippenhouders kiezen in zulke periodes voor producten zoals Con Brio Ademvrij of Bronchi-Fit in het drinkwater, als natuurlijke aanvulling.
Voor de weerstand
Kruiden zoals knoflook, oregano en tijm staan bekend om hun bijdrage aan de natuurlijke weerstand en vitaliteit.
Ze helpen kippen beter in balans te blijven tijdens seizoensveranderingen of perioden van stress.
Hier vind je onze producten welke ondersteunen bij de weerstand
Voor energie en herstel
Bij futloosheid kun je Vivace Energy Boost gebruiken als aanvulling bij verminderde conditie of activiteit. Het ondersteunt de normale energiestofwisseling.
Diffusers en stomen bij kippen
Bij mensen helpt stomen soms om slijm los te maken. Bij kippen werkt dit anders.
Kippen hebben stijve longen en luchtzakken die als blaasbalgen functioneren. Ze kunnen niet effectief hoesten zoals mensen. Warme, vochtige damp maakt slijm niet losser, maar kan het hok juist klammer maken en kippen benauwder.
Onderzoeken en veterinaire richtlijnen tonen aan dat vogels extra gevoelig zijn voor dampen en oliën. Diffusers verspreiden kleine druppeltjes olie in de lucht die diep in de luchtzakken terechtkomen en irritatie kunnen veroorzaken.
De beste aanpak blijft: frisse, droge lucht met goede ventilatie en stofarme bodembedekking.
Hoe pak ik het van dag tot dag aan
Dag 1
-
Een kip met lichte beginnende klachten eventueel apart zetten voor rust.
-
Neus en ogen schoonmaken met lauw water.
-
Hok schoonmaken en zorgen voor frisse lucht.
-
Luchtwegondersteuner via drinkwater geven.
-
Eventueel een schaaltje met gesneden ui buiten pikbereik zetten.
Dag 2–4
-
Hok schoon en rustig houden.
-
Observeren of de kip eet en drinkt.
-
Con Brio Ademvrij of Bronchi-Fit gebruik ik zelf dan als ondersteuning
-
Eventueel een bosje tijm of oregano ophangen voor geur.
Dag 5 en verder
Worden de klachten niet beter of juist erger?
Worden meerdere kippen tegelijk ziek of zie je dikke, plakkerige snot en zwelling?
Dan kan het Coryza of Mycoplasma zijn. In dat geval is meer nodig dan thuiszorg en kan de dierenarts helpen.
Wanneer gaat snot vanzelf over?
Wel: lichte verkoudheidsklachten door stof, tocht of vocht verdwijnen vaak vanzelf bij een frisser hok en wat ondersteuning.
Niet: Coryza en Mycoplasma gaan niet vanzelf weg en vragen om gerichte behandeling.
Wanneer schakel je hulp in?
-
Meerdere kippen tegelijk worden ziek.
-
Dikke, plakkerige snot met zwelling zichtbaar.
-
Klachten keren steeds terug ondanks goede zorg.
-
Kippen zijn sloom, eten en drinken nauwelijks.
Wat kan een dierenarts doen voor je kip?
Een dierenarts kan testen of het om Coryza of Mycoplasma gaat.
Bij Coryza kan een passend antibioticum de bacterie aanpakken en klachten verminderen.
Bij Mycoplasma kan de dierenarts middelen geven die een opleving onderdrukken, zodat de kippen zich beter voelen.
Vraag altijd naar de wachttijd voor eieren.
Voorkomen is beter dan genezen
-
Schoon, droog en goed geventileerd hok.
-
Stofarme bodembedekking en natte plekken direct verwijderen.
-
Nieuwe dieren altijd eerst apart zetten.
-
Extra ondersteuning in periodes van kou, rui of stress. Kijk hiervoor bij de gezondheidsproducten op de website.
Samenvatting
Snot bij kippen is een verzamelnaam voor luchtwegklachten.
-
Lichte verkoudheidsklachten verbeteren vaak met frisse lucht en rust.
-
Acuut snot (Coryza) komt plots op en vraagt om gerichte aanpak.
-
Chronisch snot (Mycoplasma) keert steeds terug, kippen blijven vaak drager.
Met goede huisvesting, ventilatie en ondersteuning kun je veel doen.
Bronnen:
Merck Veterinary Manual – Respiratory Diseases in Poultry
PoultryDVM – Coryza & Mycoplasma
MSD Animal Health – Infectious Coryza Overview
Practical Poultry Keeping – internationale handboeken voor hobbyhouders
Persoonlijk advies
Iedere toom is anders en soms vraagt een situatie om extra stappen. Door mijn ervaring en contacten met dierenartsen kan ik je helpen de juiste richting te vinden. Twijfel je, of wil je weten wat bij jouw kippen past? Je mag mij altijd een bericht sturen.
Reactie plaatsen
Reacties