
Wonden en bloedingen bij kippen: herkennen, behandelen en voorkomen
Wonden en bloedingen komen regelmatig voor bij kippen bijvoorbeeld door pikken, scherpe objecten, roofdieren of ongelukken. Zonder tijdige, juiste aanpak kunnen ernstige infecties, stress, bloedverlies en zelfs de dood optreden. In dit artikel lees je hoe je wonden herkent, effectief behandelt en toekomstige problemen voorkomt.
Wat voor wonden zijn er?
Kippen kunnen diverse wonden oplopen:
-
Schrammen en krassen: oppervlakkig, vaak niet alarmerend
-
Diepe snijwonden: kunnen bloedvaten of spieren raken
-
Pik- of vliegpkkenziekte: groepspikken veroorzaakt open wonden en stress
-
Blaren of wondjes: vaak bij bumblefoot of klooinfecties
-
Verwonding door gaas, schroeven of scherpe randen
Symptomen die je niet mag negeren
-
Actieve bloedingen of bloederige veertjes
-
Open, dieper gelegen wondranden
-
Zwelling, roodheid of stuk weefsel zichtbaar
-
Slechte adem of etter uit de wond
-
Kreupel lopen of verstoord gedrag
Eerste hulp & wat moet je direct doen?
1. Isoleren van andere dieren en veiligheid
Zet de gewonde kip apart in een rustige ruimte. Dit voorkomt pik- en drukgevaar, en geeft haar rust en minder stress
2. Stop het bloeden
Gebruik schone gaasjes, doekjes of handdoeken. Druk 5–10 minuten stevig maar zacht in tot het bloeden stopt.
3. Reinig de wond grondig
Spoel met lauw water, fysiologisch zout (NACL 0,9%) of een milde antiseptische oplossing (Chloorhexidine 2%). Vermijd gekleurde sprays. Ze verhullen hoe de wond er echt uit ziet, je kan daardoor niet zien of er verbetering ontstaat of juist ontstekingsreacties.
4. Zalf met antibacteriële werking
Vetramil (honingzalf) is zeer geschikt:
-
Bevat enzymen en antioxidanten
-
Helpt genezing en beschermt tegen bacteriën
-
Mag 1–2 keer per dag aangebracht worden, ook onder verband
5. Bescherm de wond
-
Droog de plek goed af
-
Bedek licht met steriele gaasjes of zelfklevende pads
-
Zet een licht verband aan als de kip dat tolereert (let op beweging), niet te strak
6. Verzorg en observeer dagelijks
-
Maak wonden schoon en droog, vervang verband of zalf dagelijks
-
Let op roodheid, zwelling, etter, stank of kapotte wondranden. Kapotte wondranden zijn in te smeren met zinkzalf.
-
Vaker behandelen bij probleemzones (pikplekken, poten)
7. Ondersteun van binnenuit
-
Multivitamine + elektrolyten in drinkwater (max. 3 dagen, voorkomt shock) the-chicken-chick.com
-
Zachte en licht verteerbare voeding bevordert herstel
8. Laat haar herstellen in rust
-
Houd haar apart tot de wond droog, stevig en ontstekingsvrij is
-
Pas op met terugplaatsen in de groep — verberg de wond of verwijder pas als volledig genezen
9. Bel de dierenarts bij ernstige wonden
-
Grote, diepe, etterige of stinkende wonden
-
Breuken, pees- of gewrichtsschade
-
Bultvorming of abcesontwikkeling
Een dierenarts kan een grondige reiniging uitvoeren, antibiotica of injecties geven, of externe hechtingen plaatsen.
Preventieve maatregelen
Veilig kippenhok en kippenren
Zorg dat er geen scherp gaas, spijkers of splinters uitsteken. Geef de kippen genoeg ruimte om elkaar te kunnen ontwijken.
Voorkom tekorten en stress
Bied compleet kippenvoer aan en houd de omgeving rustig. Tekorten of stress kunnen kippen sneller agressief maken.
Let op het groepsgedrag
Een haan of dominante hen kan soms fel reageren. Zorg voor afleiding, zoals wat groenvoer of voer dat je kunt strooien. Geef ook voldoende schuilplekjes zodat kippen elkaar uit de weg kunnen gaan.
Houd het hok schoon en droog
Verwijder nat hooi, mest en schimmel regelmatig. Dat voorkomt irritaties aan de huid en kleine wondjes.
Zorg voor een fijne scharrelplek
Kippen scharrelen graag in zand of grind. Dat voorkomt verveling en vermindert de kans op pikgedrag binnen de groep.
Najaar en winter & extra alert op bumblefoot
In koude periodes ontstaan snel bumblefoot (eelt en wondjes). Controleer regelmatig poten, maak ze schoon en behandel direct voordat het ontsteking wordt.
FAQ
Mag Vetramil dagelijks gebruikt worden?
Ja ,veilig 1–2x per dag en zelfs onder verband.
Kan ik verband gebruiken bij kippen?
Ja, mits licht en luchtig. Straf zachte zwachtels zodat de kip zich vrij kan bewegen. Let op of ze het niet los pikt.
Samenvatting
Succesvolle wondzorg vraagt om:
-
Snelle isolatie & wond controle
-
Goede reiniging
-
Kalmerende zalf zoals Vetramil
-
Dicht, maar ademend verband
-
Interne ondersteuning met vitamines
-
Dagelijkse observatie & rust
-
Tijdig inschakelen van de dierenarts bij complicaties
Heb je nog vragen, dan mail en app gerust.
Liefs, van Lin
Disclaimer
Dit artikel is geschreven ter informatie en op basis van persoonlijke ervaring. Ik ben geen dierenarts. Je bent als eigenaar zelf verantwoordelijk voor de keuzes die je maakt voor je dieren. Raadpleeg bij twijfel of ernstige klachten altijd een dierenarts met ervaring in pluimvee. Aan dit artikel kunnen geen rechten worden ontleend.
De tips in dit artikel zijn gebaseerd op eigen ervaringen en bronnen die ik zelf heb geraadpleegd. Gebruik van kruiden, handelingen of middelen is geheel op eigen risico. Ik deel wat ik gelezen heb of zelf heb toegepast, maar het is aan jou als eigenaar om te beoordelen wat geschikt is voor jouw dier in jouw situatie.
Internationale bronnen
-
Kathy Shea Mormino (“The Chicken Chick”) en Vetericyn – behandelt stop-bloeden, isolatie, milde sprays drugs.com+8vetericyn.com+8vetericyn.com+8
-
Penn State Extension – reiniging, forse wondzorg, antibiotische zalven extension.psu.edu
-
Drugs.com & Premier1Supplies – Vetericyn Plus gebruik bij kippenwonden drugs.com+1premier1supplies.com+1
-
Vetramil productinformatie – honingzalf voor dierenwondgenezing vetramil.com