Planten in de tuin: giftig of veilig voor kippen
Of je nu een kippenren in de tuin hebt of je kippen los laat lopen: ze vinden áltijd wel iets om aan te pikken. En dat is precies waarom het goed is om te weten welke planten veilig zijn en welke beter niet in de buurt van je kippen horen.
Kippen zijn van nature nieuwsgierig en proberen graag van alles uit. De ene laat planten keurig met rust, terwijl de ander in een middag een hele border kaalplukt. Een beetje kennis van wat wel en niet kan, voorkomt veel problemen.
In dit artikel lees je welke planten, groenten en fruit veilig zijn, welke je met beleid kunt geven, en welke giftig zijn voor kippen.
🌿 Veilige planten voor kippen
Deze planten zijn ongevaarlijk en kun je gerust in de tuin of aan de rand van de kippenren laten groeien. Veel soorten zijn zelfs gezond of nuttig als ze er af en toe wat van eten.
Kruiden en bloemen
-
Basilicum – ondersteunt spijsvertering en eetlust.
-
Tijm – aromatisch en goed voor luchtwegen.
-
Oregano – bekend om zijn positieve invloed op de darmgezondheid.
-
Munt – verkoelend en helpt geurtjes te beperken.
-
Citroenmelisse – rustgevend, houdt muggen en vliegen op afstand.
-
Kamille – zacht voor de maag, rustgevend.
-
Peterselie – rijk aan vitaminen, goed bij rui of herstel.
-
Goudsbloem – ondersteunt huid en veren.
-
Weegbree – stevig blad, goed voor spijsvertering.
-
Vogelmuur – zacht groen, vol mineralen.
-
Paardenbloem – voedzaam, blad en bloem veilig.
-
Klaver – natuurlijke graasplant voor kippen.
-
Luzerne (alfalfa) – eiwitrijk, goed bij groei of herstel.
-
Oost-Indische kers – eetbaar blad en bloem.
-
Afrikaantje – veilig en insectenwerend.
-
Lavendel – decoratief, geurend en zelden aangevreten.
-
Stokroos en kaasjeskruid – zacht blad, veilig.
-
Zonnehoed (Echinacea) – veilig als sierplant.
Groenten
-
Courgette, komkommer, pompoen, sla, veldsla, andijvie.
-
Broccoli-loof, bloemkoolblad, boerenkool, snijbiet, paksoi, raapsteel.
-
Postelein, koolrabi-loof, Chinese kool, wortelloof.
-
Luzerne en kiemgroenten (zoals alfalfa en zonnebloem).
Fruit
-
Appel en peer (zonder klokhuis).
-
Aardbei, framboos, braam, aalbes, bosbes, kruisbes.
-
Meloen, watermeloen, banaan, mango (zonder pit).
-
Papaja, vijg, ananas, perzik en abrikoos (zonder pit).
-
Druiven (zonder pitten) en kaki.
Let op: tropisch fruit liever met mate geven vanwege het hoge suikergehalte.
🍃 Met beleid geven
Sommige planten zijn niet direct giftig, maar bevatten stoffen die in grote hoeveelheden ongezond kunnen zijn. Geef ze daarom met mate of gebruik ze vooral als sierplant buiten het bereik van je kippen.
Kruiden en planten
-
Bieslook, ui, prei en daslook: behoren tot de ui-familie; te veel kan bloedarmoede veroorzaken.
-
Selderijblad: aromatisch en veilig in kleine porties, maar niet dagelijks.
-
Marjolein: zachter dan oregano, maar alleen jonge scheutjes geven.
-
Koriander: in kleine beetjes, liefst jong blad.
-
Brandnetel: alleen verwelkt of gedroogd voeren, niet rauw.
-
Spinazie en bietenblad: bevatten oxaalzuur; met mate.
-
Citroengras: klein beetje is prima, maar geef geen olie of extract.
-
Engelwortel: aromatisch, maar liever beperkt; bevat furocoumarinen.
-
Borage (komkommerkruid): bevat pyrrolizidine-alkaloïden, dus niet actief voeren.
-
Eikels en kastanjes: niet voeren; tannines kunnen maag en nieren belasten.
Groenten
-
Spruitgroenten, kolen en koolraap: veilig, maar bij grote hoeveelheden kan gasvorming ontstaan.
-
Artisjokblad, schorseneerblad en pastinaakblad: liever niet voeren; weinig bekend.
-
Snijbonenblad: alleen jong en gekookt.
Fruit
-
Citrusvruchten: kunnen maag en keel irriteren.
-
Lychee en exotische vruchten: onbekend effect, geef slechts kleine proefporties.
Giftige planten en vruchten voor kippen
Deze planten kunnen bij inname serieuze schade veroorzaken aan zenuwstelsel, hart of spijsvertering. Ruim snoeiafval altijd op en laat kippen hier niet bij.
Zeer giftige tuinplanten
-
Taxus – één van de giftigste planten, dodelijk bij inname.
-
Vingerhoedskruid (Digitalis) – bevat hartgif.
-
Oleander – bevat oleandrinen, extreem giftig.
-
Buxus – alle delen giftig.
-
Rododendron en azalea – veroorzaken speekselen, zwakte en ademhalingsproblemen.
-
Goudenregen – peulen bevatten zenuwgif.
-
Klimop – bladeren en bessen giftig door saponinen.
-
Lelietje-van-dalen – hartgif.
-
Hulst – bessen en blad giftig.
-
Monnikskap, ridderspoor, wolfsmelk – sterk giftig sap.
-
Maagdenpalm, bitterzoet, aronskelk, doornappel – verschillende zenuwgiffen.
-
Nieskruid (helleborus) – irriterend voor maag en huid.
-
Reuzenberenklauw – veroorzaakt brandwonden bij contact.
-
Varens (vooral adelaarsvaren) – bevatten ptaquiloside, schadelijk voor lever en zenuwen.
Giftige groenten
-
Aardappelplant (blad, spruiten) – solanine.
-
Tomatenplant (blad en onrijpe vrucht) – solanine.
-
Aubergine (onrijp) – solanine.
-
Rabarberblad – veel oxaalzuur, belastend voor lever en nieren.
-
Rauwe bonen – lectinen, altijd koken.
-
Ui, prei en knoflook – in grote hoeveelheden bloedafbrekend.
Giftig fruit
-
Avocado (blad, schil, pit) – bevat persine, giftig voor vogels.
-
Kersenpitten, appel- en perenpitten, perzik- en abrikozenpitten – bevatten cyanide.
-
Onrijpe vlierbessen – bevatten sambunigrine.
-
Mispel (onrijp) – kan maagproblemen veroorzaken.
🌱 Handige tips
-
Ruim snoeiafval direct op: in gemengd snoeisel kunnen giftige planten zitten of bladeren die gaan schimmelen. Geef kippen alleen groen waarvan je zeker weet dat het veilig is.
-
Gebruik plantenherkennings-apps: handig om snel te zien wat er groeit als je twijfelt.
Elke kip is anders
De ene kip negeert giftige planten compleet, terwijl een andere nieuwsgierig alles probeert. Blijf dus altijd observeren, zeker als ze nieuw groen tot hun beschikking krijgen.
Verder lezen
-
Lees ook Wat zet je voor beplanting in de kippenren? – over sterke planten die blijven staan.
-
En Kruiden en planten die kippen lekker vinden – met gezonde, eetbare planten voor jouw kippen.
Disclaimer
Ik ben geen dierenarts of bioloog, maar een enthousiaste kippenhouder. Deze lijst is zorgvuldig samengesteld op basis van betrouwbare (internationale) bronnen en praktijkervaring, maar kan niet volledig zijn.
Natuurlijke middelen zijn bedoeld als ondersteuning en niet als vervanging van een behandeling door de dierenarts. Bij twijfel of vergiftiging: raadpleeg altijd een dierenarts.