Bloedluis bij kippen – herkennen, bestrijden en voorkomen van bloedluis in het kippenhok
Merk je dat je kippen onrustig zijn, slechter leggen of ’s avonds niet meer op stok of naar binnen willen? Dan is de kans groot dat er bloedluizen in het hok zitten. Deze kleine, maar uiterst hardnekkige parasieten kunnen je kippen letterlijk uitputten. Ze veroorzaken bloedarmoede, stress, verminderde weerstand en zelfs sterfte als je er niet op tijd bij bent. In dit uitgebreide artikel lees je hoe je bloedluis herkent, wat het met je kippen doet, hoe je het effectief kunt bestrijden en vooral: hoe je het voorkomt.
Wat is bloedluis precies?
Bloedluis, ook wel rode vogelmijt (Dermanyssus gallinae) genoemd, is een parasiet die zich voedt met bloed van (slapende) kippen. Overdag verstoppen de mijten zich diep in naden, kieren en onder de zitstokken. ’s Nachts kruipen ze tevoorschijn om zich te voeden.
Ze leven dus niet permanent op de kip zelf, behalve in extreme besmettingen, maar in de omgeving. Dat maakt ze lastig te ontdekken in het begin stadia én moeilijk te bestrijden.
Een bloedluis is piepklein: grijs als hij hongerig is, en rood na een bloedmaaltijd. Met een zaklamp kun je ze soms zien kruipen op de zitstok of bij de naden van het hok. Eén bloedluis is geen ramp, maar het probleem is dat ze zich razendsnel voortplanten.
Hoe snel planten bloedluizen zich voort?
Een vrouwelijke bloedluis kan dagelijks tientallen eitjes leggen. Bij warm weer komen die binnen 24 uur uit.
Binnen een week zijn de jonge mijten volwassen en leggen ze zelf weer eitjes. Zo kan een kleine besmetting in een paar weken uitgroeien tot een ware plaag.
Nog zorgwekkender: bloedluizen kunnen tot 9 maanden overleven zonder voedsel. Dat betekent dat zelfs een leeg hok besmet kan blijven. Zodra er weer kippen in komen, beginnen ze opnieuw aan te vallen.
Hoe komt bloedluis in je kippenhok terecht?
Een besmetting sluipt er vaak ongemerkt in.
Veelvoorkomende oorzaken zijn:
-
Nieuwe kippen die al besmet zijn
-
Wilde vogels die op of bij het hok landen
-
Gebruikte materialen of hokken
-
Schoenen, kleding of gereedschap van een besmet hok
Omdat bloedluizen zich verstoppen in de kleinste kiertjes, zie je ze pas als het al flink mis is.
Herken bloedluis bij kippen – dit zijn de signalen
Let op veranderingen in gedrag of gezondheid. Veel kippenhouders merken bloedluis pas op als de kippen onrustig worden of slechter gaan leggen, en dat is eigenlijk al vrij laat want vaak gaat het dan al om een flinke besmetting.
Signalen bij je kippen:
-
Onrustig gedrag, vooral ’s avonds
-
Kippen willen niet meer op stok
-
Verminderde eiproductie of helemaal geen eieren meer
-
Vermagering ondanks goed eten
-
Bleke kammen en lellen
-
Sloom gedrag of zich afzonderen
Signalen in het hok:
-
Rode of grijze stipjes op of onder de zitstok
-
Zwarte vlekjes (uitwerpselen van bloedluizen)
-
Lichtroze poeder of bloedsporen in kieren
-
Nestjes van mijten in hoeken of naden
Gebruik een zaklamp en controleer vooral ’s avonds, dan zijn ze actief. Trek een witte doek over de zitstok en wrijf erover; zie je rode of grijze stipjes? Dan heb je te maken met bloedluis.
Wat doet bloedluis met je kippen?
Bloedluizen zuigen elke nacht kleine hoeveelheden bloed uit je kippen. Dat lijkt weinig, maar het herhaalt zich elke nacht. De kip rust niet goed, verliest energie en haar weerstand zakt.
Bij een zware besmetting kan dit leiden tot bloedarmoede, stress en uitputting. Vooral jonge of verzwakte kippen lopen risico.
Herken bloedarmoede bij kippen:
-
Bleke kammen en lellen
-
Sloom of lusteloos gedrag
-
Verminderde eetlust
-
Wankel lopen of trillen
-
Langzamer herstel na ziekte
Een kip met bloedarmoede heeft tijd, rust en ondersteuning nodig om te herstellen.
Stap voor stap onderhoudsplan
Een goede aanpak bestaat uit drie delen: grondig schoonmaken, slim behandelen en de kip ondersteunen.
1. Schoonmaken: de basis van elke bestrijding
Begin met een grondige schoonmaak van het hok.
-
Verwijder álle bodembedekking, legnesten en zitstokken.
-
Schrob het hok met heet water en eventueel wat groene zeep, azijn of dasty.
-
Richt je vooral op naden, kieren, en onder de zitstokken, dáár zitten de meeste mijten.
-
Verhit de naden met een gasbrander, verfstripper. Een stoomreiniger in het geval je een kunststof hok hebt. Warmte overleven bloedluizen en eitjes niet. Gebruik liever geen hogedrukreiniger; daarmee verspreiden ze zich juist, ze blijven drijven op het water en zitten binnen no-time weer in je hok.
-
Laat alles goed drogen.
Een brandschoon hok is de helft van het werk: zonder vuil en stof hechten de luizen minder makkelijk.
2. Onderhoud en verzorging van je hok
Na het schoonmaken is het verstandig om extra aandacht te besteden aan naden, kieren en andere plekken waar zich vuil of stof kan ophopen. Met een goed onderhoudsschema blijft het hok in optimale conditie.
Er bestaan verschillende soorten producten voor het hokonderhoud.
In sommige situaties kiest een dierenarts voor een professioneel middel, maar voor het dagelijkse onderhoud zijn er ook natuurlijke producten verkrijgbaar die bijdragen aan een schone en verzorgde omgeving.
Finecto+ Protect Spray voor het kippenhok
Finecto+ Protect Spray is een een spray die je gebruikt op naden en kieren in het kippenhok. De spray legt een dun laagje sillica over het oppervlak, waardoor deze plekken minder aantrekkelijk worden voor ongewenste bezoekers in het hok. Je brengt het vooral aan op plekken waar ze zich graag ophouden: onder de zitstokken, in hoekjes en rondom de leg- en nestkasten.
Breng de spray aan op een schoon en droog oppervlak en herhaal dit elke zes tot acht weken als onderdeel van je normale hokonderhoud. Na het aanbrengen kan er een lichte, witte waas zichtbaar blijven van het silica in het product. Door vocht, stof en het normale gebruik van het hok neemt de werking van dat laagje in de tijd af. Daarom is regelmatig opnieuw sprayen verstandig.
Niet alles mag worden vermeld waarvoor dit product kan worden gebruikt. Heb je vragen of wil je weten of dit past bij jouw situatie, neem dan gerust contact op.
Finecto+ Mite Blocker & Mite Blocker Oil
Een slimme manier om bloedluis te vangen zonder gif.
De olie wordt in bakjes gebruikt onder de zitstokken, waar zich vaak ongewenste bezoekers ophouden.
Door de Finecto+ Mite Blocker Oil regelmatig te verversen, houd je de populatie structureel klein.
Natural Mite Stop – Vitavogel
Een natuurlijke spray op basis van essentiële oliën. Je gebruikt het in het kippenhok, vooral in naden, kieren en andere plekken waar zich gemakkelijk ongewenst bezoek kan ophopen.
De spray vormt een dun laagje op het oppervlak en helpt zo het hok schoon en verzorgd te houden.
Breng het aan op een schoon en droog oppervlak en herhaal dit regelmatig , bijvoorbeeld wekelijks of naar behoefte, afhankelijk van het seizoen en de activiteit in het hok.
Natural Mite Stop is biologisch afbreekbaar en geschikt voor gebruik rondom dieren.
Niet alles mag worden vermeld waarvoor dit product kan worden gebruikt.
Heb je vragen of wil je weten of dit past bij jouw kippenhok? Neem gerust contact op, ik help je graag verder.
Diatomeeënaarde – voor gerichte toepassing
Diatomeeënaarde is een fijn poeder van natuurlijke oorsprong dat veel wordt gebruikt in kippenhokken. Het hecht zich aan oppervlakken en draagt bij aan een droge, schone leefomgeving.
Strooi het alleen op droge plekken, laag bij de grond of in naden en kieren waar je extra aandacht aan wilt geven. Gebruik met beleid, zodat het niet opwaait of ingeademd wordt.
💡 Tip: combineer nooit meerdere middelen door elkaar heen. Kies één hoofdproduct en gebruik ondersteunende producten eromheen.
3. Ondersteun je kippen tijdens en na bestrijding
Een kip die bloedarmoede of stress heeft door bloedluis, moet herstellen van binnenuit.
Daarom is nazorg minstens zo belangrijk als de bestrijding zelf.
Multi Herbaldrink
Aanvullend diervoeder met kruidenextracten en vitamine C. Draagt bij aan de algehele conditie en vitaliteit
Biergist
Biergist is rijk aan vitamine B en mineralen zoals ijzer en zink. Het ondersteunt de normale energiehuishouding en helpt kippen in een goede conditie te blijven, ook in periodes waarin extra verzorging gewenst is.
Vivace Energy Boost
Bij futloosheid te gebruiken als aanvulling bij verminderde conditie of activiteit. Het ondersteunt de normale energiestofwisseling.
Goede voeding en rust
Geef tijdelijk wat extra eiwit (bijv. een gekookt eitje of wat eivoer), en zorg dat ze ongestoord kunnen rusten.
Hoe weet je of je nog bloedluis hebt?
Zelfs na een goede behandeling kunnen er eitjes achterblijven.
Daarom is het belangrijk om na 1 tot 2 weken opnieuw te controleren.
Gebruik hiervoor de Finecto+ bloedluistest.
Met deze test kun je eenvoudig zien of er nog mijten actief zijn in het hok. Zo weet je op tijd of een herhaling nodig is en voorkom je dat het weer oplaait.
Houd je kippenhok in conditie:
Voorkomen is altijd beter dan genezen. Een paar kleine aanpassingen kunnen een groot verschil maken.
Zo houd je het kippenhok in topconditie
-
Gebruik in het voorjaar een onderhoudsspray zoals Finecto+ Protect Spray of Natural Mite Stop om naden en kieren goed te verzorgen.
-
Plaats bloedluisbakjes met Finecto+ Mite Blocker Oil onder de zitstokken om de omgeving schoon en verzorgd te houden.
-
Geef kippen regelmatig wat extra verzorging met de Multi Herbal Drink als onderdeel van de normale routine.
-
Controleer het hok regelmatig met een zaklamp in de avond, zodat je goed zicht houdt op wat er leeft in het hok.
-
Zorg voor een droge, schone en goed geventileerde omgeving.
-
Vervang bodembedekking regelmatig voor een fris en hygiënisch verblijf.
-
Laat nieuwe kippen eerst even apart verblijven (ongeveer twee weken) voordat ze bij de groep komen.
-
Bied kippen een stofbad aan met bijvoorbeeld houtas of diatomeeënaarde voor natuurlijke verzorging van huid en veren.
Niet alles mag worden vermeld waarvoor deze producten kunnen worden gebruikt.
Heb je vragen of wil je weten wat het beste past bij jouw kippenhok? Neem gerust contact op, ik help je graag.
Door bloedluis systematisch te controleren en preventief te werken, voorkom je dat het een terugkerend probleem wordt.
Veelgestelde vragen over bloedluis bij kippen
Kan bloedluis ook mensen bijten?
Nee, bloedluis leeft niet op mensen, maar kan wel tijdelijk irritatie of jeuk veroorzaken.
Helpt witkalken?
Ja, witkalk dicht kieren af en zorgt ervoor dat bloedluizen zich moeilijker kunnen verstoppen.
Moet je het hok leegmaken bij elke behandeling?
Ja, bij een echte plaag wel. Alleen dan kun je de eitjes en luizen goed bereiken. En beginnen met een brander is dan de eerste stap.
Kun je bloedluis in één keer weg krijgen?
Zelden. Door hun snelle voortplanting is herhaling bijna altijd nodig.
Belangrijk om te weten!
Het is belangrijk om te weten dat bloedluis hardnekkig is en dat het, zelfs met de beste verzorging en middelen, soms toch weer terugkomt.
Het succes van de bestrijding hangt van veel factoren af: het soort hok, de temperatuur, ventilatie, luchtvochtigheid, hoe de kippen slapen en zelfs hoe vaak het hok wordt gereinigd.
Let er bijvoorbeeld op dat kippen tijdens het slapen niet met hun veren tegen de wanden of achterkant van het hok komen. Bloedluizen kruipen via elke aanraking naar hun prooi en kunnen zo bloedluisbakjes omzeilen.
Ook kippen die op de grond slapen, zijn lastiger te beschermen omdat de luizen meerdere routes kunnen nemen.
Wees je ervan bewust dat geen enkel middel 100% garantie biedt. Het vraagt soms wat extra aandacht om bloedluis goed onder controle te houden.
Bij ernstige besmettingen kom je er niet altijd zonder hulp vanaf, en kan een behandeling met een middel zoals Exzolt, via de dierenarts, noodzakelijk zijn.
Laat je daar vooral bij begeleiden, het is geen teken van falen, maar juist van goed dierenhouderschap dat je op tijd hulp inschakelt.
Blijf daarnaast structureel controleren, preventief behandelen en je kippen ondersteunen bij herstel. Zo houd je bloedluis beheersbaar en geef je je dieren de beste kans op een gezond, rustig leven. 🐔💚
Tot slot
Bloedluis is één van de hardnekkigste problemen bij kippen, maar het is goed onder controle te houden met een doordachte aanpak.
Schoonmaken, behandelen én ondersteunen vormen samen de sleutel.
Zo houd je bloedluis beter onder controle en blijven je kippen in goede conditie 🐔💚
Ik ben geen dierenarts. Alles wat je leest is gebaseerd op mijn eigen ervaring en kennis. Natuurlijke middelen zijn bedoeld als ondersteuning en niet als vervanging van een behandeling door de dierenarts. Bij twijfel of ernstige klachten raadpleeg altijd een dierenarts.